Zijn er gezondheidsvoordelen aan glutenvrij gaan?

Door Nick | juni 30th, 2021

Het laatst gemelde aantal Australiërs dat voor een glutenvrij dieet koos was 18%, en dat was in 2013 — stel je eens voor hoeveel meer mensen er vandaag de dag voor hebben gekozen om gluten uit hun dieet te verwijderen!

Er is een groeiend geloof dat gluten ongezond zijn en kunnen leiden tot vertering- en gewichtsproblemen. Er zijn zeker mensen die negatieve reacties kunnen hebben op gluten, maar is het echt zo slecht voor de rest van ons? Wat zijn de eventuele voordelen van glutenvrij worden?

Wat zijn gluten?

Gluten is een combinatie van eiwitten, en is een veel voorkomend ingrediënt in veel voedsel dat wij eten. Het komt het meest voor in tarwe en andere granen en wordt gebruikt om deeg zijn elasticiteit te geven, het te laten rijzen en zijn vorm te laten behouden.

Alhoewel het vol zit met eiwitten heeft het zeer weinig voedingswaarde. Maar betekend dat dat het slecht voor je is? Het antwoord is iets gecompliceerder dan een simpele ja of nee.

Hoe veroorzaakt het problemen?

Een aantal mensen heeft coeliakie en, zij die daaraan lijden, hebben een totale intolerantie voor gluten. Coeliakiepatiënten ondervinden op de korte termijn enkele nare bijwerkingen wanneer zij gluten consumeren zoals maagpijn, een opgeblazen gevoel, misselijkheid en braken. Op lange termijn kunnen patiënten problemen kijgen met hun dunne darm, vruchtbaarheid, osteoporose, zenuwbeschadiging en epileptische aanvallen.

Er zijn ook mensen die ‘gevoelig’ zijn voor gluten wat betekent dat zij op korte termijn dezelfde symptomen kunnen krijgen als coeliakiepatiënten, alleen zonder de problemen op de lange termijn.

Wat betekent glutenvrij?

Glutenvrij worden betekent dat je alle voedingsmiddelen die gluten bevatten moet schrappen, en dat is niet zo eenvoudig als gewoon brood schrappen. Pasta’s en gebak kunnen ook niet meer, net als veel producten die ‘verborgen’ gluten bevatten die niet zo zichtbaar zijn, zoals bier en imitatievlees.

Dus het moet wel slecht voor je zijn, toch?

Veel mensen beweren dat ze na het volgen van een glutenvrij dieet een betere spijsvertering hebben, meer energie hebben en zijn afgevallen. Maar dit hoeft niet te betekenen dat het slecht voor je is. Als mensen al die geweldige dingen voelen na het opgeven van gluten, is het misschien niet zo dat het daardoor komt. Als je glutenvrij gaat eten schrap je een heleboel dingen uit je dieet die in het beste geval geen voedingswaarde hebben, en in het ergste geval slecht voor je zijn. Taarten, gebak, veel snoep, witbrood en bier zijn allemaal dingen die schadelijk zijn voor de gezondheid en gluten bevatten. Je lichaam moet de leegte opvullen die is ontstaan door het niet eten van die slechte dingen en deze vervangen door goede dingen. Dit betekent dat het opgeven van gluten ook betekent dat je meer groenten, fruit en mager vlees moet eten en daarnaast ook meer water moet drinken.

Er is een kans dat de goede veranderingen die je voelt een gevolg zijn van het verbeteren van je dieet in het algemeen, in tegenstelling tot de gluten die je niet langer binnenkrijgt. Zelfs wanneer iemand geen beter voedingsmiddelen ter vervanging heeft kunnen de veranderingen te danken zijn aan het placebo-effect. Dit betekent dat als iemand gelooft dat een bepaald gedrag hem beter doet voelen, hij zich uiteindelijk ook beter zal gaan voelen, of dat gedrag nu de ware oorzaak is of niet.

Dus, wat is het probleem?

Als het niet medisch noodzakelijk is, zoals bij coeliakie, brengt glutenvrij worden geen gezondheidsrisico’s met zich mee, zolang het op de juiste manier gebeurt. Veel broden en granen zijn een goede bron van vitamine B, dus zorg ervoor dat je genoeg van deze binnenkrijgt uit een andere bron. De glutenvrije alternatieven van deze producten bevatten deze niet, dus is het een goed idee om een supplement te nemen, vooral als je zwanger bent. Vitamine B, ook bekend als foliumzuur, is van vitaal belang voor het voorkomen van geboorteafwijkingen.

Er zijn veel voedingsmiddelen die gluten bevatten dus het volgen van een strikt dieet kan erg moeilijk zijn. Zorg ervoor dat dit dieet geen problemen veroorzaakt in andere delen van je leven, zoals toenemende stress en angst. Als je bijvoorbeeld niet in een restaurant kunt eten omdat er te weinig keuze is, of als je niet met vrienden kunt uitgaan omdat bier verleidelijk is, dan kan het zijn dat een strikt glutenvrij dieet niets voor jou is. Glutenvrije producten kunnen ook vrij duur zijn dus verwacht ook een toename van je boodschappenbudget.

Als een glutenvrij dieet niet medisch noodzakelijk is, wees er dan zeker van dat het in je levensstijl past. Anders kan je je zelf klaarmaken voor frustratie en mislukking in je gewichtsverlies- of gezondheidsdoelen.

Coeliakiepatiënten maken zich ook steeds meer zorgen dat zij in het openbaar, bijvoorbeeld in restaurants, niet zo serieus zullen worden genomen als zij van het glutenvrije menu bestellen of om een andere maaltijd vragen. Serveersters en koks weten dat veel mensen uit vrije wil glutenvrij zijn en kunnen bij bepaalde gerechten de kantjes eraf lopen of ongeschikte vervangingen aanbieden. Het verkeerd bereiden van een glutenvrije maaltijd kan coeliakiepatiënten veel ongemak en pijn bezorgen.
Dus, als je vrienden te eten krijgt en iemand zegt dat hij glutenvrij is, is het belangrijk dat je dat serieus neemt, ongeacht of hij heeft aangekondigd of hij coeliakie heeft of niet. Bereid gerechten zonder gluten door glutenvrije vervangers te gebruiken, zoals glutenvrij brood of Slendier-pasta, en je zorgt ervoor dat al je gasten een geweldige tijd hebben, heerlijk eten, en met een blij en gezond gevoel naar huis gaan.

Bronnen:

http://www.jamieoliver.com/news-and-features/features/voluntarily-going-gluten-free/#15UpeibbRXgXvX4W.97
http://www.health.harvard.edu/blog/going-gluten-free-just-because-heres-what-you-need-to-know-201302205916
http://www.onegreenplanet.org/natural-health/5-awesome-benefits-of-going-gluten-free/
http://www.fitnessmagazine.com/recipes/healthy-eating/nutrition/gluten-free/gluten-free-diet-benefits/